Korzeń maca, uznawany za peruwiański skarb ukryty wśród surowych warunków Andów, od wieków fascynuje swoimi potencjalnymi właściwościami jako naturalny afrodyzjak i środek wspomagający poziom testosteronu. Jego popularność na świecie rośnie, ale czy naprawdę stoi za tym cudowna moc, czy to tylko mit?
Co to jest maca?
Maca, znana również jako Lepidium meyenii, jest rośliną korzeniową pochodzącą z wysokich partii Andów w Peru, gdzie jest uprawiana od ponad 2000 lat. Jej niewielkie, krzaczaste formy skrywają pod ziemią prawdziwy skarb – bulwiasty korzeń, który przez lokalne społeczności ceniony jest za wyjątkowe właściwości odżywcze i lecznicze. Maca dorasta w surowych, niegościnnych warunkach na wysokościach powyżej 3500 metrów, gdzie niewiele innych roślin jest w stanie przetrwać, co czyni ją niezwykle odpornym i wytrzymałym ziołem.
Smak korzenia maca jest często opisywany jako ziemiście-orzechowy, co sprawia, że jest popularnym dodatkiem do różnego rodzaju potraw i napojów, takich jak smoothie, owsianki czy nawet pieczywo.
Maca jest szczególnie ceniona za swoje właściwości adaptogenne, co oznacza, że może pomagać organizmowi w adaptacji do trudnych warunków, zmniejszając poziom stresu i poprawiając ogólną wytrzymałość. Ponadto, tradycyjnie używana była jako naturalny środek na zwiększenie witalności, libido oraz poprawę funkcji seksualnych, co przyczyniło się do jej sławy jako peruwiańskiego żeń-szenia.
Maca – właściwości
Niektóre z kluczowych zalet korzenia maca:
- Wsparcie dla energii i wytrzymałości: Wiele osób zgłasza poprawę poziomu energii po regularnym spożywaniu maca, co może być szczególnie przydatne dla sportowców lub osób prowadzących aktywny tryb życia.
- Właściwości adaptogenne: Pomaga organizmowi radzić sobie ze stresem, wspierając zdrowie nadnerczy i ogólną równowagę hormonalną.
- Poprawa funkcji seksualnych: Maca jest znana ze swoich potencjalnych właściwości afrodyzjakalnych. Badania sugerują, że może ona wspomagać libido zarówno u mężczyzn, jak i kobiet oraz poprawiać funkcje seksualne.
- Wpływ na równowagę hormonalną: U kobiet maca może pomóc w złagodzeniu objawów menopauzy.
- Wspomaganie płodności: Niektóre badania sugerują, że maca może mieć pozytywny wpływ na płodność, szczególnie u mężczyzn, poprzez zwiększenie liczby i ruchliwości plemników.
- Właściwości odżywcze: Jest źródłem ważnych witamin (B1, B2, C), minerałów (żelazo, miedź, cynk), białka i błonnika, co czyni ją wartościowym dodatkiem do diety.
Korzeń maca a tarczyca
Korzeń maca, choć słynie ze swoich licznych korzyści zdrowotnych, może budzić pytania dotyczące jego wpływu na tarczycę, zwłaszcza że jest bogatym źródłem glukozynolanów – związków znajdujących się również w innych roślinach krzyżowych, takich jak brokuły czy kapusta, które mogą wpływać na funkcjonowanie tarczycy.
- Glukozynolany mogą hamować wchłanianie jodu przez organizm, co jest istotne, ponieważ jod jest kluczowym składnikiem potrzebnym do produkcji hormonów tarczycy.
- Teoretycznie, przy znacznym spożyciu produktów bogatych w glukozynolany i przy jednoczesnym niedoborze jodu w diecie, może dojść do zaburzeń pracy tarczycy, takich jak powiększenie tarczycy (wola) lub hipotyroza.
- Warto zaznaczyć, że większość badań dotyczących maca i jej wpływu na tarczycę wskazuje, że korzeń ten nie zawiera izotiocyjanianów, które są odpowiedzialne za hamowanie funkcji tarczycy w innych roślinach krzyżowych.
- Ponadto, maca zawiera niektóre związki, które mogą być korzystne dla tarczycy, takie jak cynk i żelazo, niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania tego gruczołu.
Mimo to, osoby z zaburzeniami tarczycy, szczególnie te z diagnozowaną chorobą Hashimoto czy innymi formami autoimmunologicznymi zapaleniami tarczycy, powinny podchodzić do suplementacji macą z ostrożnością.
Maca na odchudzanie
Korzeń maca zyskał popularność jako suplement diety ze względu na swoje potencjalne wsparcie w procesie odchudzania. Może przyczyniać się do osiągnięcia celów związanych z odchudzaniem poprzez kilka kluczowych mechanizmów:
- Maca jest ceniona za swoje właściwości energetyzujące. Poprawa poziomu energii może przyczynić się do zwiększenia aktywności fizycznej, co jest kluczowym elementem skutecznego odchudzania.
- Może pomagać organizmowi w adaptacji do stresu. Zarządzanie stresem jest ważne podczas odchudzania, ponieważ przewlekły stres może prowadzić do nadmiernego jedzenia i gromadzenia tkanki tłuszczowej.
- Może wpływać na równowagę hormonalną w organizmie, co ma znaczenie w kontekście kontroli masy ciała.
- Jest bogatym źródłem białka i błonnika, które są ważne podczas odchudzania.
Mimo potencjalnych korzyści, warto pamiętać, że skuteczne odchudzanie zależy od zbilansowanej diety i regularnej aktywności fizycznej.
Maca – dawkowanie
Proszek z korzenia maca:
- Zazwyczaj zalecane jest rozpoczęcie od 1 do 3 łyżeczek (5-15 g) proszku maca dziennie.
- Proszek można dodawać do smoothie, jogurtów, owsianek lub innych potraw.
Kapsułki z maca:
- Często rekomenduje się przyjmowanie 500-1000 mg maca trzy razy dziennie.
- Kapsułki są wygodną formą suplementacji, szczególnie dla osób, które nie preferują smaku proszku.
Ekstrakty płynne:
- Zwykle zaleca się rozpoczęcie od niewielkiej ilości, zgodnie z zaleceniami na opakowaniu, i dostosowanie w razie potrzeby.
Korzeń maca – przeciwskazania
Istnieją pewne sytuacje, w których jego spożycie może być niewskazane lub wymagać szczególnej ostrożności:
- Zaburzenia hormonalne: np. rak piersi, endometrioza, rak jajników, rak macicy, rak prostaty czy choroby tarczycy.
- Choroby tarczycy.
- Ciąża i karmienie piersią.
- Interakcje z lekami: w tym z lekami na nadciśnienie czy lekami hormonalnymi.
- Indywidualna wrażliwość.
Korzeń maca – skutki uboczne
Chociaż korzeń maca jest generalnie uważany za bezpieczny, u niektórych osób może powodować pewne skutki uboczne. Są to:
Zaburzenia gastryczne:
- Wzdęcia
- Ból brzucha
- Biegunka
- Zaparcia
- Nudności
Zmiany nastroju:
- Lęk
- Depresja
- Wahania nastroju
Inne:
- Bezsenność
- Trądzik
- Bóle głowy
- Wzrost ciśnienia krwi
